واردات
واردات به کالاهایی که در کشور یا کشورهایی ساخته یا فراهم شده و از راه تجاری به یک کشور دیگر وارد گردد، واردات گفته می‌شود. معمولاً چون تهیۀ پاره‌ای کالا برای برخی کشورها امکان‌پذیر نبوده یا از نظر اقتصادی مقرون به صرفه نمی‌باشد، لذا آنان با استفاده از کالاهای وارداتی نیازمندی‌های خود را تأمین می‌کنند. شرایط جوی و وضع آب و هوا از جمله عوامل تعیین‌کننده ضرورت و میزان واردات است. غالب کشورها در برابر واردات، کالاهایی را که در داخل تهیه می‌کنند به کشورهای دیگر نیز صادر می‌نمایند، و سعی می‌کنند تا میان واردات و صادرات حداقل، تعادل مناسبی برقرار باشد و کوشش می‌کنند صادراتشان بر وارداتشان فزونی گیرد. به‌طور کلی اقتصاد سالم و معقول آن است که صادرات بر واردات فزونی داشته باشد. در مورد کالاهای استراتژیک مانند نفت، گاز، تعیین میزان واردات یا صادرات بر اساس اصول و اتفاق‌های سیاسی انجام می‌شود.
انواع تقسیم بندی واردات:
در بازرگانی خارجی پنج نوع واردات داریم که انواع تقسیم بندی واردات عبارتند از واردات قطعی ، واردات موقت ، کالای مرجوعی ، ترانزیت داخلی و ترانزیت خارجی.
به جهت آشنایی بیشتر در ادامه توضیح مختصری پیرامون انواع تقسیم بندی واردات مشاهده می کنید.
واردات قطعی کالا: بر اساس شیوه پرداخت قیمت کالا، واردات دارای روش‌های متعدد و مختلفی می باشد که اهم آن عبارتند از :
- واردات از محل ارز خریداری‌شده از سیستم بانکی جهت گشایش اعتبار
- واردات با ارز آزاد جهت گشایش اعتبار
- واردات در مقابل صادرات از محل پروانه صادراتی (لاشه صادراتی) به نام شخص صادرکننده (غیرقابل واگذاری)
- واردات در مقابل صادرات با ارائه پروانه صادراتی (لاشه صادراتی) به نام شخص صادرکننده یا به نام دیگری با واگذاری رسمی (حق واگذاری به غیر برای یک‌بار وجود دارد.)
- واردات به‌صورت بدون انتقال ارز از محل سرمایه‌گذاری خارجی پس از تأیید وزارت امور اقتصادی و دارائی
- واردات به‌صورت بدون انتقال ارز از محل فهرست اقلام مجاز اعلام‌شده.
واردات موقت کالا: ورود موقت، رویه گمرکی است که بر اساس آن کالاهای معینی می‌تواند تحت شرایطی به‌طور موقت به قلمرو گمرکی وارد شود. این کالاها باید ظرف مهلت معینی که گمرک ایران تعیین می‌نماید بدون اینکه تغییری در آن ایجاد شود خارج گردد. تغییرات ناشی از استهلاک از این حکم مستثنا است.
برای مثال:
- کالاها به‌منظور عرضه در نمایشگاه‌ها.
- دستگاه‌های فیلم‌برداری و عکس‌برداری هوایی و فیلم‌های همراه آن‌ها پس از ارائه موافقت وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح.
- دستگاه‌های مطالعات علمی، آموزشی، تربیتی، فنی و مهندسی نقشه‌برداری.
- دستگاه‌ها برای سدسازی، اسکله‌سازی، لایروبی، راه‌سازی، حفاری، استخراج و اکتشاف و پروژه‌های (طرح‌های) خاص.
- دستگاه‌ها برای نصب و سوار کردن کارخانه‌ها و تأسیسات صنعتی و نظایر آن.
- دستگاه‌ها برای تعمیر ماشین‌آلات و دستگاه‌ها.
- وسایل نقلیه سواری و هواپیمای شخصی اشخاص غیرمقیم ایران برای استفاده شخصی و ظروف و تکیه‌گاه‌های چند بار مصرف.
- کالاهایی که طبق قراردادها و موافقت‌نامه‌های گمرکی بین‌المللی قابل ورود موقت بوده و دولت جمهوری اسلامی ایران عضویت آن را پذیرفته است.
- وسایل و لوازم امدادی به‌منظور کمک‌های بشردوستانه.
- ظروف و لفاف‌های آماده برای بسته‌بندی کالای صادراتی.
- هواپیما برای امور خدماتی از قبیل سم‌پاشی و مسافری.
کالاهای مرجوعی: کالاهایی هستند که وارد کشور شده و بنا به دلایلی به خارج از کشور برگردانده می‌شوند. کالاهای مرجوعی در اصل جزء واردات غیرقطعی و موقت نیز طبقه‌بندی می‌شوند.
بسته‌های کالای مرجوعی یا درب محفظه بار وسیله نقلیه آن‌که در گمرک‌های داخلی اظهار می‌شود پلمب‌شده و با پروانه که به یک نسخه اظهارنامه الصاق می‌شود در اختیار صاحب کالا گذارده می‌شود و یک نسخه از اظهارنامه مربوط بلافاصله و به‌صورت مستقیم به‌عنوان گمرک مرزی که کالا ازآنجا خارج خواهد شد ارسال و نسخه سوم بایگانی می‌شود.
هرگاه صاحب کالای مرجوعی تا یک ماه پس از پایان مهلت داده‌شده نسخه گواهی‌شده اظهارنامه را به گمرک صادرکننده پروانه مرجوعی برای ابطال تضمین تحویل ننماید گمرک مذکور مراتب را از گمرک مرز خروجی استعلام و اگر معلوم شود کالای مرجوعی به آن گمرک تحویل نشده (به‌جز موارد غیرعمدی) حسب مورد نسبت به وصول و واریز تضمین و یا اجرای مقررات قاچاق اقدام خواهد نمود.
ترانزیت خارجی کالا: ترانزیت خارجی عبارت از این است که کالای خارجی به‌منظور عبور از خاک یک کشور از یک نقطه مرزی کشور وارد و از نقطه مرزی دیگر خارج شود. این نوع کالاها جزء واردات و صادرات قطعی محسوب نمی‌شوند. مثلاً کالایی از مرز ایران با تاجیکستان واردشده و در مرزهای دریایی ایران روی کشتی بارگیری شود و به کشور ثالث صادر شود.
کالایی که تحت عنوان ترانزیت از کشور عبور مى‌کند جزء واردات و صادرات قطعى محسوب نبوده و از پرداخت حقوق گمرکى و سود بازرگانى و عوارض معاف است لیکن مشمول پرداخت هزینه‌هاى گمرکى ذکرشده است و تابع مقررات این مبحث خواهد بود مگر اینکه در قراردادهاى ترانزیتى دولت با کشورهاى دیگر و یا قراردادهاى صورت کالاى ترانزیتى تابع همان مقرراتى خواهد بود که در قراردادهاى مربوط تعیین‌شده است.
وسایل نقلیه که بدون بار و مسافر وارد و براى ترانزیت اظهار شود از هر حیث تابع مقررات و شرایط ترانزیت کالا است و همچنین وسایط نقلیه حامل کالا ترانزیتى که با محموله خود از یک نقطه وارد و از نقطه دیگر با محموله خود خارج مى‌شود. براى این نوع وسایط نقلیه باید اظهارنامه ترانزیت جداگانه تسلیم و پروانه ترانزیت جداگانه تحصیل شود.
ترانزیت داخلی: عبارت از آن است که کالای گمرک نشده است از گمرک خانه مجاز به گمرک خانه دیگری حمل‌ونقل شود مثلاً حمل کالا از یک گمرک مرزی به گمرک تهران. برای مثال ماشین‌های وارداتی از بندرعباس به سمت گمرک شهریار ارجاع می‌شود برای ترخیص کالا
مراحل واردات کالا در شرکت‌های وارد کننده
شرکت‌های وارد کننده بایستی اشراف کافی به قوانین و مقررات صادرات و واردات به کشور داشته باشند. اشراف به قوانین واردات کالا به ایران در حوزه تخصص شرکت‌های خدمات بازرگانی می‌باشد. در ابتدای امر تولیدکننده، بازرگان، شرکت واردات یا خریدار بنا به دلایل و شرایطی که دارد، نیازی را در بازار احساس می‌کند و متوجه می‌شود که می‌تواند با استفاده از روابط یا با استفاده از مشتری‌های خود کالای مدنظر را به بازار موجود وارد و از منافع آن بهره ببرد. یا بنا به نیاز سنجی و امکان‌سنجی‌ها در شرکت‌های تولیدی و تحقیقات بازار (market research) یا شم تجاری بازرگان تشخیص می‌دهد که موعد واردات کالایی خاص فرا رسیده‌است. در این حالت مطالعه اندازه بازار مورد نظر و بخش‌بندی بازار و سهم رقبا از بازار، شناخت میزان تقاضا و مصرف و درک ضرورت نیاز مردم به آن کالا پیش از واردات از دیگر کشورها باید مورد بررسی قرار گیرد و با توجه به درآمد و مصرف سرانه می‌توان متوجه شد که مردم به چه اندازه حاضر به پرداخت هزینه برای آن کالای خاص می‌باشند و این امر در کنار برآورد هزینه‌های بازرگانی و واردات کالا نهایتاً منجر به برآورد صحیحی از واردات کالا ایجاد می‌نماید.
در گام بعدی شرکت واردکننده یا تولیدکننده باید تصمیم بگیرد که کالای مورد نظر خود را از کدام کشور مبدأ وارد نماید. البته در خصوص کالاهایی که دارای برند و نام تجاری مشخص هستند کار بازرگان آسان‌تر است زیرا از قبل مشخص می‌شود که کدام برند را باید از کدام کشور مبدأ خریداری نمود. به عنوان مثال شرکت‌های پتروشیمی اعلام می‌کنند که به کالای خاصی با نام تجاری و برند معینی نیاز دارند، در این حالت شرکت بازرگانی واردات کالا را با توجه به برند آن از کشور مورد نظر انجام می‌دهد.
حال در صورتی که شرکت صادرات و واردات یا شرکت تولیدی، کشور خاصی را به منظور واردات مد نظر نداشته باشد باید تصمیم گرفت که واردات از کدام کشور چرا و چگونه انجام گردد؟ البته برخی از کالاها دارای برند مبدأ هستند به عنوان مثال شلوار جین با واردات از ترکیه تأمین می‌شود یا واردات ماشین آلات صنعتی در کارخانه‌های با سطح تکنولوژی بالا با واردات از آلمان صورت می‌گیرد، یا واردات شیرآلات و صنایع پمپ سازی با واردات از ایتالیا انجام می‌شود. به عنوان مثال در صورتی که کسی تمایل به واردات اسباب بازی داشته باشد می‌بایست واردات خود را از شانتو چین انجام دهد. شرکت یکتا تجارت رایکا می‌تواند اطلاعات و داده‌های دقیق را در خصوص واردات کالا اعم از واردات کالا از چین، واردات کالا از ترکیه، واردات کالا از اروپا و … را به مشتریان خود بدهد به گونه ای کدام کالا را از کدام مبدأ تأمین نماید و پیچیدگی‌ها و منافع هریک ارائه خواهد کرد.